سلامت عمومی و ویژگی های شخصیتی: ملاک هایی برای تعیین سازگاری و ناسازگاری انواع کمال گرایی

کمال ­گرایی یک ویژگی شخصیتی است که به شکل ­های گوناگونی تعریف شده، اما در اکثر این تعاریف تمایل به کامل بودن و برتر بودن مشترک است. تقسیم بندی کمال ­گرایی به دو نوع مثبت و منفی، سازگارانه و ناسازگارانه و سالم و ناسالم و یا به انواع گوناگون، از سال 1978 توسط هاماچک آغاز شد و تاکنون چندین نظریه ­پرداز اقدام به تأیید، تکمیل یا تغییر انواع ذکر شده توسط او کرده ­اند. جدیدترین تقسیم ­بندی، مدل 2*2 کمال ­گرایی گادریو و تامپسون (2010) است که کمال­ گرایی را به چهار نوع تقسیم کرده است. مهم ­ترین هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان سازگاری انواع کمال ­گرایی بر اساس مؤلفه­ های سلامت عمومی و ویژگی­ های شخصیتی بود. در پژوهش حاضر از روش علی-مقایسه ­ای به عنوان یک روش توصیفی استفاده شد. 198 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی به روش نمونه ­گیری تصادفی خوشه ­ای انتخاب شدند و با استفاده از آزمون کمال­ گرایی هیل، بر اساس نوع کمال ­گرایی به چهار گروه تقسیم شدند. سپس این چهار گروه با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره (MANOVA)، از نظر ویژگی ­های شخصیتی و مؤلفه ­های سلامت عمومی که به ترتیب با آزمون شخصیتی نئو و آزمون سلامت عمومی (28 سؤالی) با یکدیگر مقایسه شدند. با توجه به اینکه ملاک­ های تعیین سازگاری یا ناسازگاری انواع کمال­ گرایی در پژوهش حاضر، نمرات دانشجویان در مؤلفه ­های سلامت عمومی و ویژگی ­های شخصیتی به خصوص عصبیت (N) بود، یافته ­های حاصل بدین شرح هستند: الف) کمال­ گرایی ترکیبی ناسازگارانه ­ترین نوع کمال­ گرایی است. ب) کمال ­گرایی خود-ارزیابانه از کمال­ گرایی وجدانی و عدم کمال­ گرایی، ناسازگارانه­ تر است. ج) کمال­ گرایی وجدانی از تمام انواع کمال­ گرایی سازگارانه­ تر است. با توجه به یافته­ های پژوهش می ­توان گفت که کمال­ گرایی خود-ارزیابانه در هر صورت، ناسازگارانه است و نه تنها کمال ­گرایی وجدانی (در نوع کمال­ گرایی ترکیبی)، قادر به خنثی کردن اثر منفی آن نیست، بلکه این اثر منفی را بیشتر می ­کند. دلیل این امر این است که احتمالاً کمال ­گرایی وجدانی در افرادی که هر دو نوع کمال­ گرایی را با هم دارند (کمال ­گرایی ترکیبی) از نوع افراطی و غیر قابل انعطاف است.